Endoskopik Ultrason (EUS)- Amaç, Prosedür ve Sonuçlar
Endoskopik ultrason (EUS), doktorların gastrointestinal (GI) yoldaki ve yakınındaki koşulları görmelerine, değerlendirmelerine ve teşhis etmelerine yardımcı olmak için iki tekniği (endoskopi ve ultrason) birleştirir.
ENDOSKOPİK ULTRASON NEDİR?
Endoskopik ultrason, gastrointestinal sistemi ve ötesini incelemek için yüksek frekanslı ses dalgalarıyla (ultrason) birlikte bir kamera cihazı (endoskop) kullanan minimal invaziv bir işlemdir.
Normal bir endoskop, yemek borunuzun, midenizin veya bağırsaklarınızın içini görmek için ağızdan veya anüsten sokulabilen ince, ışıklı bir tüptür. EUS, ucunda ekoendoskop adı verilen küçük bir ultrason cihazı bulunan özel bir endoskop kullanır. Ultrason ilavesi, doktorun gastrointestinal sistemi ve çevresindeki organları görmesini sağlar.
Endoskopu ve kamerayı üst veya alt sindirim sistemine yerleştirerek, doktor organların yüksek kaliteli ultrason görüntülerini elde edebilir. EUS incelenen organ(lar) a yaklaşabildiğinden, EUS ile elde edilen görüntüler genellikle vücudun dışından gitmesi gereken geleneksel ultrason tarafından sağlanan görüntülerden daha doğru ve ayrıntılıdır.
ENDOSKOPİK ULTRASON NEDEN YAPILIR?
EUS, gastrointestinal sistem yolu boyunca herhangi bir organın astar ve duvarlarının görüntülerini oluşturabilir. Boğaza yerleştirilen bir EUS cihazı yemek borusu, mide ve ince bağırsağın bazı bölümlerinin görüntülerini yakalayabilir. Anüsten yerleştirilen bir EUS cihazı rektumun, kalın bağırsağın (kolon) bölümlerinin ve lenf düğümleri gibi çevre dokunun görüntülerini yakalar.
Aşağıdakiler de dahil olmak üzere iç organlar veya yakındaki yapılar da görselleştirilebilir:
Akciğerler
Göğsün ortasındaki lenf düğümleri
Karaciğer
Safra kesesi
Safra kanalları
Pankreas
İnce iğne aspirasyonlu EU veya diğer aletler de bu diğer organlara ulaşabilir. Örneğin, bir iğne yemek borusu duvarından yakındaki lenf düğümlerine geçebilir. Benzer şekilde, pankreasa ilaç vermek için mide duvarından bir iğne geçebilir.
EUS ve EUS güdümlü prosedürler aşağıdakiler için kullanılabilir:
Enflamasyon veya hastalığa bağlı doku hasarını değerlendirmede
Kanserin mevcut olup olmadığını veya lenf düğümlerine yayılıp yayılmadığını belirlemede
Kanserli (kötü huylu) bir tümörün dokuları ne kadar istila ettiğini değerlendirmede
Kanserin ne kadar ilerlediğini belirlemede
Diğer görüntüleme teknolojileriyle tanımlanan lezyonlar hakkında daha ayrıntılı bilgi vermede
Teşhis testi için sıvı veya doku çıkarmada
Sıvıları kistlerden boşaltmada
Kötü huylu bir tümör gibi hedeflenen bir bölgeye tedaviler uygulamada kullanılabilir.
ENDOSKOPİK ULTRASON nasıl çalışır?
Endoskopik ultrason, ses dalgalarının kaynağı vücudunuzun içinde olması dışında geleneksel ultrasona benzer şekilde çalışır. Yüksek frekanslı ses dalgaları ekoendoskoptan hareket ettikçe, hitçeşitli yoğunluklardaki dokulara çarparlar ve geri dönerler. Örneğin, endoskopik ultrason, bilgisayarın daha sonra işlediği ve ekranda daha açık ve daha koyu alanlar olarak görüntülediği bir tümörün veya kistin ana hatlarını alabilir.
İç organlara ulaşmak için ses dalgalarının deriden ve kastan geçmesi gerekmediğinden, endoskopik ultrason, gastrointestinal sistemin ve yakındaki organların normal karın ultrasonundan daha iyi bir görünümünü sunar. MR (manyetik rezonans görüntüleme) ve BT (bilgisayarlı tomografi) gibi diğer görüntüleme yöntemlerinin kaçırabileceği küçük tümör ve kistlerin tanımlanmasında da daha kesin olabilir.
EUS sırasında gastroenterolog, ekoendoskoptan beslenen ince bir iğne kullanarak şüpheli bir lezyonun doku örneğini (biyopsi) alabilir.İnce iğne aspirasyonu adı verilen bu prosedür,pankreas, karaciğer ve GI duvarına bitişik diğer organlardan hücre ve dokuları toplamak için kullanılabilir. Biyopsi, kanserin varlığını belirleyebilir ve özelliklerini inceleyebilir.
BİR EUS'UN BT TARAMASI, MRI VEYA ERCP İLE KARŞILAŞTIRILDIĞINDA AVANTAJLARI NELERDİR?
Gastrointestinal sistemi değerlendirmek için kullanılabilecek birçok farklı test vardır. BT taramaları ve MRG, karın boşluğundaki organların ve çevresindeki yapıların ayrıntılı olarak görüntülenmesini sağlayan invaziv olmayan test türleridir. BT taramaları hastayı bir miktar radyasyona maruz bırakır. Ayrıca, bazı hastalar BT taramaları için IV kontrast alamazlar (alerjiler veya böbrek sorunları nedeniyle) ve bu nedenle resimlerin kalitesioptimalolmayacaktır. MRCP adıverilen özel bir MRG türü organların yüksek kaliteli resimlerini verebilir, ancak klostrofobik olan bazı hastalar MR çekilmesine karşı karar verebilir.
Tartışıldığı gibi, EUS doktorun çok yaklaşmasına izin verir ve bu da organın çok ayrıntılı görüntülenmesine neden olur. Endoskopist genellikle BT veya MRCP ile görülemeyen organların ayrıntılarını görselleştirebilir. Ayrıca radyasyona maruz kalma ve kontrast verilmesine gerek yoktur.
eus'un en büyük avantajı, BT veya mrcp'nin aksine, pankreas biyopsilerinin muayene sırasında güvenli ve kolay bir şekilde alınabilmesidir.
ENDOSKOPİK ULTRASONUN RİSKLERİ NELERDİR?
EUS, deneyimli ve uzman bir sağlık ekibinin bulunduğu bir merkezde yapıldığında genellikle güvenlidir. Prosedür genellikle sindirim sisteminde uzmanlaşmış (gastroenterolog) ve EUS prosedürleri konusunda özel eğitimi olan bir tıp doktoru tarafından gerçekleştirilir.
Doktorunuz sizinle AB'den kaynaklanan komplikasyon riskini tartışacaktır. En sık ince iğne aspirasyonu ile ilişkili olan bu riskler şunları içerebilir:
Kanama
Enfeksiyon
Bir organ duvarının yırtılması (delinmesi)
Pankreatit, pankreasın ince iğne aspirasyonu yapılırsa
EUS'A hazırlanmak için doktorunuzun talimatlarını dikkatlice takip ederek komplikasyon riskinizi azaltabilirsiniz.
İşlemden sonra aşağıdaki belirti veya semptomlardan herhangi biriyle karşılaşırsanız derhal sağlık uzmanınızı arayın veya acil servise gidin:
Ateş
Şiddetli veya kalıcı karın ağrısı
Boyun veya göğüs ağrısı
Şiddetli bulantı veya kusma
Kan kusmak
Siyah veya çok koyu renkli gaita
ENDOSKOPİK ULTRASON İÇİN NASIL hazırlanır?
Doktorunuz ab'nize hazırlanmanız için size özel talimatlar verecektir. Talimatlar aşağıdakileri içerecektir:
Oruç tutma. Midenizin boş olduğundan emin olmak için testten en az altı saat önce oruç tutmanız istenecektir.
Kolon temizliği. EUS rektum yoluyla yapılacaksa, işlemden önce kolon temizleme solüsyonu kullanmanız veya sıvı bir diyet uygulamanız ve müshil kullanmanız istenecektir.
İlaçtedavisi. Doktorunuza aldığınız tüm reçeteli ve reçetesiz ilaçların yanı sıra bitkisel ilaçlar ve diyet takviyeleri hakkında bilgi verin. Prosedürden önce hangi ilaçları alabileceğiniz ve hangilerini almayı bırakmanız gerektiği ile ilgili talimatları izleyin.
Yolculuk. Rahatlamanıza veya uyumanıza yardımcı olacak ilaçlar (yatıştırıcı) veya anestezi, işlem sonrası koordinasyonunuzu ve kararınızı bozabilir. Birinin sizi eve götürmesini ve günün geri kalanında sizinle kalmasını sağlayın.
ENDOSKOPİK ULTRASON SIRASINDA NE BEKLENİR?
Anestezi verilirse, işlem sırasında bilinçli olmayacaksınız. Sakinleştirici verilirse, hafif bir rahatsızlık hissedebilirsiniz, ancak birçok kişi uykuya dalar veya işlem sırasında uyanık değildir.
İşlem sırasında muhtemelen sol tarafınızda yatarsınız. Doktor, işlemin amacına bağlı olarak boğazınızdan veya rektumunuzdan ince, esnek bir tüp (endoskop) besler.
Endoskopun sonunda küçük bir ultrason transdüseri vardır. Biyopsi iğnesi gibi işlem sırasında kullanılan diğer herhangi bir alet de endoskoptaki bir kanaldan geçer.
EUS genellikle bir saatten az sürer. EUS güdümlü bir prosedür daha uzun sürebilir.
Üst EUS prosedüründen sonra boğaz ağrınız olabilir. Boğaz pastilleri rahatlama sağlayabilir.
SONUÇLAR NE ANLAMA GELİYOR?
EUS konusunda özel eğitim almış bir uzman EUS görüntülerini yorumlayacaktır. Biyopsileri analiz etme konusunda eğitilmiş bir doktor (patolog), ince iğne aspirasyonunuz varsa test sonuçlarını rapor edecektir. Doktorunuz önemli bulguları ve sonraki adımları sizinle tartışacaktır.